با افزایش جمعیت شهرها و کاهش چشمگیر فضاهای سبز، می‌توانیم هر فضای اضافی را در منزل برای ایجاد یک فضای سبز بهینه کنیم.
شاید به همین دلیل است که روف گاردن‌های کلاسیک و لوکس بیش از پیش محبوبیت به دست می‌آورند.
در مرکز شهرهای پر جمعیت، افراد بیشتری به آپارتمان‌ها و خانه‌های شهری با حیاط خلوت‌های کوچک روی می‌آورند. وقتی خانه‌هایمان کوچک‌تر شوند، باغچه و حیاط‌‌هایمان نیز کوچک می‌شوند. شاید هم به طور کلی از بین می‌روند!
این موضوع کمی غم‌انگیز است، اما با طراحی یک روف گاردن کلاسیک دیگر نگران این موضوع نیستید.
مزایای طراحی روف گاردن کلاسیک
- استفاده بهینه از فضای اضافی پشت بام
- بهبود کیفیت هوا
- افزایش زیبایی منزل
- ارزش افزوده دارایی‌ها
- راهی برای جذب و نگهداری آب باران
- صرفه‌جویی در مصرف برق و گاز
طراحی روف گاردن کلاسیک طرفداران زیادی در ایران دارد. از این رو تصمیم گرفتیم در این مطلب به‌صورت خاص به این موضوع بپردازیم.
روف گاردن کلاسیک چیست؟
همان‌طور که از نامش مشخص است، روف گاردن به بامی گفته می‌شود که مانند یک باغ یا حیاط طراحی شده باشد؛ یعنی عناصری مثل گیاه، آلاچیق، مبل و آب‌نما در آن تعبیه شده است. چنین فضایی غیر از جنبه زیبایی، می‌تواند جنبه‌های دیگری مثل تأثیر بر دما، محیط زیست، زندگی جانوری، معماری و منظر شهری و حتی در مقیاس‌های بزرگ، تأثیرات اکولوژیکی داشته باشد.
به‌نقل از ویکی‌پدیا؛ جالب است بدانید گاهی برای کشاورزی نیز از پشت‌بام‌ها استفاده می‌شود که در این صورت به آن بام-مزرعه (Rooftop-farming) می‌گویند.
ایده‌هایی برای ایجاد روف گاردن کلاسیک قدیمی
تصور کنید که به فرانسه در قرن 17 نقل مکان کرده‌اید و در باغ ورسای قدم می‌زنید. در باغ‌های کلاسیک مانند باغ ورسای، پادشاهان و ملکه‌ها می‌خواستند ثروت و قدرت خود را به رعایا و رهبران کشورهای دیگر نشان دهند. چنین باغ‌هایی مملو از مجسمه، چشمه‌های مجلل و گیاهان بسیار آراسته بود.
امروزه، ایده‌های طراحی روف گاردن کلاسیک، در حالی که از زیبایی قرن‌های گذشته الهام گرفته است، کمی‌کاربردی‌تر شده است. سبک‌های جدید روف گاردن کلاسیک، اغلب شامل مناطقی برای پرورش خوراکی‌ها و میوه‌هاست .همچنین ممکن است شامل وسایل آشپزی در فضای باز مانند شومینه یا تنور باشند. مصالح مورد استفاده در حوزه طراحی روف گاردن کلاسیک؛ آجر، سنگ و چوب است. در ادامه ایده‌های جذابی را برای طراحی باغ و گیاهان در روف گاردن کلاسیک به شما معرفی خواهیم کرد.
باغ گره‌ای
برخی از قابل تشخیص‌ترین ویژگی‌های طراحی روف گاردن کلاسیک، استفاده از اشکال هندسی، ایجاد تقارن و بکارگیری الگوهای پر تکرار است. باغ گره‌ای نمونه بارز هر سه ویژگی فوق است. این نوع باغ از درختچه‌های شمشاد تشکیل شده است که با طرحی شبیه یک گره تزئین شدند. باغ گره‌ای وقتی از بالا مشاهده می‌شود زیباتر است. بنابراین آن را در جایی قرار دهید که از بالکن یا پنجره طبقه دوم قابل مشاهده باشد.
باغ پرپیچ و خم
اگر بچه دارید، باغ پرپیچ و خم می‌تواند بسیار سرگرم‌کننده باشد. باغ پرپیچ و خم شامل گیاهان سبز و مرتب شده است که به صورت مجموعه‌ای از اشکال هندسی رشد می‌کنند. این گیاهان سبز، به صورت بلند و باریک نگه داشته می‌شوند، تا مسیر گیج‌کننده‌ای را ایجاد کند. این باغ ما را به دنبال خود می‌کشاند و حتی گاهی به بن بست می‌انجامد. باغ‌های پیچ و خم معمولاً در کاخ‌های سراسر اروپا به وفور یافت می‌شوند.
محوطه شطرنجی
یکی دیگر از ایده‌های جالب برای طراحی روف گاردن کلاسیک، یک صفحه شطرنج بزرگ است. صفحه‌های شطرنج، مانند باغ‌های پرپیچ
اصول طراحی روف گاردن به سبک کلاسیک لوکس
برای طراحی روف گاردن به سبک کلاسیک و قدیمی، باید اصول طراحی کلاسیک را که ریشه در معماری یونان و روم دارد، در نظر داشته باشیم:
- خطوط مستقیم، زاویه‌های راست و دایره‌ها
- تناسبات
- نظم، تقارن و تعادل
- تکرار
- پالت رنگی محدود
- متریال
- مبلمان
- گیاهان
خطوط مستقیم، زاویه‌های راست و دایره‌ها
برای آنکه سبک کلاسیک را در روف گاردن اجرا کنید، اجرای این مورد با در نظر گرفتن فرم طراحی لبه بام یا نرده‌ها، طراحی آلاچیق، تمامی وسایل و عناصر موجود و حتی در اجرای گیاهان کف مانند الگوی کاشت چمن نیز صورت می‌پذیرد. همان‌طور که در طراحی‌های کلاسیک و باستانی دیده می‌شود، استفاده از فرم‌های منحنی و تزیینات اضافی نیز در این سبک مجاز خواهد بود.
تناسبات در روف گاردن کلاسیک
تناسب اندازه و فرم اشیا در این نوع طراحی اهمیت زیادی دارد. برای آنکه طراحی روف گاردن کلاسیک نیز کاملا دنباله‌روی این سبک باشد، بهتر است نسبت اجزا حتما مد نظر قرار گرفته شود و تا حد امکان از نسبت طلایی استفاده گردد.
نظم، تقارن و تعادل
آنچه طراحی‌های کلاسیک را از طراحی مدرن مستثنی می‌کند، رعایت نظم، تقارن و تعادل است. در این سبک طراحی نمی‌توان بر اساس سلیقه و بدون در نظر گرفتن این سه مورد عنصری را در فضا قرار داد. در واقع با رعایت این موارد است که هویت متشخص و وقار کلاسیک حفظ می‌شود.
تکرار
یکی از موارد مهم در طراحی کلاسیک رعایت اصل تکرار است. استفاده چندین‌باره از یک فرم یا عنصر خاص در فضا و در قسمت‌های مختلف روف گاردن کلاسیک نه تنها مشکلی به وجود نمی‌آورد، بلکه آن را هم‌راستا و نزدیک‌تر به هدف اصلی می‌کند.
پالت رنگی محدود
در سبک کلاسیک استفاده از رنگ محدودیت دارد و نمی‌توان از ترکیب‌های رنگی متنوع استفاده کرد و باید به این مورد در طراحی روف گاردن نیز توجه کرد. برای مثال اگر متریال رنگ کرم یا قهوه‌ای در طراحی به کار برده شده باشد، در مورد باقی عناصر فضا نیز باید این پالت رنگی را حفظ کرد. خصوصا به توجه به اینکه گیاهان با رنگ سبز در فضا حضور به عمل می‌رسانند، استفاده از رنگ‌های مختلف محدودتر می‌شود و بهتر است به سمت استفاده از رنگ‌های خنثی برود.
متریال در روف گاردن قدیمی و کلاسیک
یکی از متریال‌های شاخص و پرکاربرد در سبک کلاسیک، سنگ است و در طراحی روف گاردن کلاسیک هم به میزان بیشتری مورد استفاده قرار می‌گیرد، خصوصا سنگ‌های مرمر که نشان‌دهنده شکوه بیشتری از این سبک هستند. چوب و ترمووود یکی از متریال پیشنهادی برای طراحی روف گاردن است، ولی در سبک کلاسیک کمتر به کار برده می‌شود. این نکته را به خاطر داشته باشید که به دلیل تماس مستقیم اجزا و عناصر به فضای آزاد، باید ویژگی‌های بیشتری از متریال انتخابی را مد نظر قرار بدهید. همچنین آب و هوای منطقه‌ای در انتخاب متریال نقش مهمی دارند. برای مثال اگر موقعیت روف گاردن در منطقه سرد و بارانی باشد، ممکن است با یخ‌زدگی، سطحی لغزنده به وجود بیاورد که میزان آسیب‌پذیری فرد استفاده کننده را افزایش دهد. پس به میزان تخلخل سنگ‌فرش یا حتی نفوذپذیری آنها توجه بیشتری داشته باشید.
مبلمان
با توجه به ماهیت روف گاردن که قرار است به عنوان باغی در ارتفاع استفاده شود، باید بتواند احتیاجات آن را نیز بر طرف کند و در این میان مهمترین نیاز، تامین مبلمان و محلی برای نشستن و استراحت است. برای این منظور می‌توانید از نیمکت‌های کلاسیک یا مبلمان باغی کلاسیک استفاده کنید. مهمترین نکته در انتخاب مبلمان باغی، مقاومت آنها به تغییرات آب و هوایی مانند باران، برف، رطوبت و آفتاب است. در مورد سبک کلاسیک استفاده از مبلمان فلزی با تزیینات کلاسیک و البته مناسب فضای باز انتخاب مناسبی خواهد بود. البته برای راحتی و انعطاف بیشتر، با نصب آلاچیق هم می‌توان از مبلمانی استفاده کرد که مقاومت کمتری به تغییرات آب و هوایی داشته باشند.
گیاهان در روف گاردن به سبک کلاسیک
گیاهان مهمترین عنصر در طراحی هر نوع و سبک روف گاردن هستند. چون در صورت عدم حضور آنها، ماهیت این فضا محقق نمی‌گردد. در طراحی روف گاردن کلاسیک توصیه می‌شود به دنبال گیاهان لوکس‌تر و خاص‌تر بروید. ولی این نکته را نیز نباید فراموش کرد که گیاهان مورد استفاده، باید از نوع گیاهان فضای باز و مقاوم باشند تا بتوانند تغییرات دمایی و رطوبتی را تحمل کنند. با نصب فلاور باکس می‌توان از گیاهان بوته‌ای و چندساله و حتی سدوم‌ها استفاده کرد. البته درختچه‌های مقاوم و کوتاه هم برای سبک کلاسیک مناسب هستند. در مورد استفاده از گیاهان پوششی و چمن‌ها محدودیتی وجود ندارد و تنها باید به مقاومت و عمر آنها توجه کرد. در صورت تمایل می‌توان از چمن مصنوعی هم به عنوان پوشش کف روف گاردن استفاده که در این صورت مشکل لغزندگی و یخ‌زدگی نیز از بین می‌رود.
برای طراحی روف گاردن کلاسیک خود می‌توانید از گروه معماری آرکانوژا مشاوره گرفته و کارتان را به آنها بسپارید.
